Literatka kawy.

Już jutro przypada kolejna rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego, w tym roku wyjątkowa, bo 70. Z tej okazji na rynku zapanował wysyp publikacji starających się już nie tylko przybliżyć czytelnikom te dramatyczne wydarzenia, ale podejmujących próbę oceny zasadności zorganizowania tego zbrojnego wystąpienia mieszkańców okupowanej stolicy. Bez względu na to, jaki jest nasz stosunek do Powstania, powinniśmy w tak szczególnym momencie sięgnąć po przynajmniej jedną z nich, chociażby po to, by lepiej zrozumieć te tak już odległe zajścia.

Oto kilka propozycji publikacji poświęconych Powstaniu Warszawskiemu. Nie wszystkie z nich to nowości, część to rocznicowe reedycje, inne to po prostu pozycje obowiązkowe, które wypada (choćby pobieżnie) znać.

Miron Białoszewski

Pamiętnik z Powstania Warszawskiego

Państwowy Instytut Wydawniczy, 2014

Pozycja z którą każdy uczeń gimnazjum bądź szkoły średniej miał okazję się zetknąć. Choć większość z nas do kwestii lektur podchodziła mało entuzjastycznie, to jednak po tą zdecydowanie warto sięgnąć ponownie. Białoszewski "pisze jak jest", nie stara się na siłę dodawać do swojego utworu nut martyrologii narodu polskiego, w jego opowieści Powstanie to nie krwawa walka o wolność, ale prawdziwa przygoda.

W przeddzień rocznicy ukazuje się nowe wydanie tekstu, tym razem pozbawione śladów interwencji cenzorów, poprawione i uzupełnione.

Piotr Zychowicz

Obłęd '44 czyli jak Polacy zrobili prezent Stalinowi, wywołując Powstanie Warszawskie

Rebis, 2013

O tej książce było głośno w ubiegłym roku. Autor ma gdzieś polski zew wolności, poddaje Powstanie krytyce i sugeruje, że lepiej byłoby, gdybyśmy wówczas zawarli sojusz z III Rzeszą. Teza nad wyraz odważna i choć większość z nas słysząc takie sugestie puka się w czoło, to jednak być może nie jest ona zupełnie pozbawiona sensu.

Jan Ciechanowski

Powstanie Warszawskie

Bellona, 2014

O Powstaniu w sposób nieco mniej sensacyjny, a bardziej naukowy. Autor stara się ocenić wydarzenia, jednak w przeciwieństwie do wielu innych autorów na przedmiotowe wydarzenie ocenia z perspektywy uczestnika walk. Nie jest to lektura najłatwiejsza, tym bardziej, że autor nie podziela entuzjazmu innych towarzyszy broni. To na wskroś pesymistyczna i równocześnie niezwykle intrygująca relacja z tego, co zdarzyło się w 1944 roku w stolicy.

Władysław Bartoszewski

Powstanie Warszawskie

Świat Książki, 2014

Kronika przebiegu powstańczych walk. Każdy dzień został tutaj dokładnie opisany, całość uzupełniają mapy, plany, materiał fotograficzny oraz przedruki dokumentów. Prawdziwe kompendium wiedzy o Powstaniu Warszawskim.

Norman Davies

Powstanie 44

Znak, 2014

Bestseller, którego nikomu nie trzeba przedstawiać. Spojrzenie na genezę i przebieg Powstania w wykonaniu osoby nie związanej emocjonalnie z dziejami naszego kraju, która nie zawahała się również poruszyć w swojej publikacji obojętności aliantów.

Alexandra Richie

Warszawa 44. Tragiczne Powstanie

W.A.B., 2014

Kolejna publikacja wywodząca się spoza naszego podwórka. Autorka co prawda opiera się na relacjach świadków, wspomaga się dokumentacją pozyskaną ze zbiorów m.in. wspomnianego już prof. Bartoszewskiego, ale pisząc swoją książkę sięgnęła również p materiały pochodzące z niemieckich archiwów. Czy udało się jej stworzyć w pełni obiektywny obraz Powstania?

Iza Michalewicz, Maciej Piwowarczuk

Powstanie Warszawskie. Rozpoznani

Agora, 2014

Publikacja stanowiąca uzupełnienie najnowszego filmu opowiadającego o przebiegu Powstania. Rozpoznani na archiwalnych materiałach powstańcy dzielą się opowieścią o walkach i życiu w pogrążonej chaosie stolicy.

Moja recenzja dostępna pod tym adresem.

Jerzy Mirecki

Dzieci 44. Wspomnienia dzieci powstańczej Warszawy.

Bellona, 2014

Jak zwiastuje sam tytuł, niniejsza publikacja została poświęcona tym najmłodszym uczestnikom Powstania. Warto bowiem pamiętać, że w tym zrywie wzięła udział cała ludność Warszawy, nie tylko zdrowi i silni mężczyźni oraz dzielne kobiety, ale również i dzieci. Jak zapamiętały te tragiczne wydarzenia? Na czym polegał ich udział? Jak wspominają ich pozostali, starsi powstańcy?

BONUS:

Pomocnik Historyczny POLITYKI: 1944. Powstanie Warszawskie

Esencja Powstania na zaledwie 140 stronach. Dla tych, którzy chcieliby wiedzieć więcej, ale nie mają czasu na brnięcie przez przepastne tomy (większość z wymienionych powyżej książek przypomina niewielkie encyklopedie). Zwięźle i na temat.